Λογοθεραπεία Κορίνα: Απριλίου 2018

Γνωρίζετε πολύ καλά το παιδί σας. Ξέρετε τί θέλει να σας πει όταν δείχνει την πόρτα ή όταν κοιτάζει κάτι επίμονα. Επίσης θυμάστε τα άλλα σας παιδιά ή τα παιδιά της γειτονιάς/των φίλων σας: αυτά μίλησαν πιο γρήγορα, έλεγαν περισσότερες λέξεις στην ηλικία του δικού σας παιδιού...

Μπορεί να ρωτάτε ήδη άλλους γονείς ή τον παιδίατρο πώς τους ακούγεται το παιδί σας..αν το καταλαβαίνουν, αν αργεί να μιλήσει. "Α μην ανησυχείς! Και εμένα άργησε να μιλήσει! Τώρα δε σταματά να μιλάει.." ή "Θα μιλήσει, μια χαρά είναι." είναι μερικές από τις πιο συνηθισμένες απαντήσεις που θα πάρετε. Και ίσως έχουν δίκιο..αν όμως δεν έχουν;;

Υπάρχει ένα μεγάλο εύρος ως προς το τί είναι φυσιολογικό και πού ξεκινάει το πρόβλημα. Η γλωσσική ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού σας εξαρτάται από παράγοντες όπως:

τη φυσική ικανότητα ανάπτυξης της γλώσσας
την παράλληλη εκμάθηση δεξιοτήτων την ίδια χρονική περίοδο
το γλωσσικό του περιβάλλον (πόσο το παιδί "εκτίθεται" στη γλώσσα)
την ανταπόκριση του περιβάλλοντος σε κάθε προσπάθεια λεκτικής επικοινωνίας

Με πιο απλά λόγια:

ο άνθρωπος από τη φύση του έχει κληρονομήσει τις ικανότητες εκείνες που του επιτρέπουν την ανάπτυξη της γλώσσας: αλήθεια, μήπως κι εσείς αργήσατε να μιλήσετε;;
το παιδί μπορεί να κατακτά και άλλες δεξιότητες (π.χ. κινητικές) τον ίδιο χρόνο που προσπαθεί να μιλήσει. Ενδέχεται λοιπόν να καθυστερήσει λίγο..
το παιδί θα πρέπει να δέχεται πλούσια γλωσσικά ερεθίσματα, να ακούει τη γλώσσα του ώστε να μπορέσει να την κατακτήσει. Αν δεν του μιλάει κανείς πώς θα τη μάθει;...
το παιδί σε κάθε προσπάθειά του να μιλήσει το ίδιο, έχει ανάγκη της προσοχής του περίγυρου. Αν σε ένα μικρό παιδί δε δώσετε την απαραίτητη προσοχή όταν αυτό προσπαθεί να σας μιλήσει, περιμένετε ότι θα το επιχειρήσει ξανά; Εσείς θα μιλούσατε ξανά σε κάποιον αν αυτός δεν ανταποκρινόταν σε κάθε προσπάθειά σας για επικοινωνία;

Παράγοντες κινδύνου

Το παιδί σας είναι μεταξύ 18-30 μηνών και δεν επικοινωνεί ικανοποιητικά; Ας δούμε μερικούς παράγοντες που δείχνουν πως μπορεί να υπάρχει πρόβλημα.

Κατανόηση της γλώσσας. Αν το παιδί ανταποκρίνεται στα λόγια του περιβάλλοντος, π.χ. εκτελεί εντολές (δώσε μου τη μπάλα, φέρε το μήλο), δείχνει αντικείμενα (πού είναι η πόρτα;), αναγνωρίζει πρόσωπα και τα δείχνει κοκ, τότε το παιδί σας πιθανότατα θα κατακτήσει τη μητρική του γλώσσα. Αν έχετε όμως την υποψία πως δεν νκαταλαβαίνει, τότε ίσως να πρόκειται για γλωσσική καθστέρηση.
Χρήση χειρονομιών. Αν το παιδί σας χρησιμοποιεί χειρονομίες (χαιρετάει, δείχνει αντικείμενα που θέλει, απλώνει τα χέρια να το πάρετε αγκαλιά) τότε θα αναπτύξει γλωσσική επικοινωνία. Όσες περισσότερες χειρονομίες χρησιμοποιεί, τόσο πιθανότερο είναι να αναπτύξει τη γλώσσα του. Ανησυχείστε αν δε χρησιμοποιεί χειρονομίες..
Χρήση νέου λεξιλογίου. Για κάθε μήνα που περνάει το παιδί θα πρέπει να χρησιμοποιεί κάποιες νέες λέξεις. Ίσως να αργεί λίγο, όμως λέει νέες λέξεις σιγά σιγά και μπορεί με κάποιες από αυτές να κάνει ερωτήσεις (π.χ. μπαμπά; εννοώντας "πού είναι ο μπαμπάς") ή να κάνει συνδυασμό ("μαμά νεό" για το "μαμά θέλω νερό"). Αν δεν παρατηρείτε νέες λέξεις στο λεξιλόγιο του παιδιού σας, ίσως να πρόκειται για γλωσσική καθυστέρηση.

Να σημειωθεί ξανά πως το παιδί σας αν δεν κάνει κάτι από τα παραπάνω δε σημαίνει πως οπωσδήποτε έχει κάποιο γλωσσικό πρόβλημα/διαταραχή!

Τι πρέπει να κάνω λοιπόν;

Γνωρίζετε το παιδί σας καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο. Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας και ζητήστε βοήθεια όταν καταλάβετε πως κάτι μπορεί να μην πηγαίνει πολύ καλά. Ανοίξτε τα μάτια σας, κυριολεκτικά και μεταφορικά, όταν νομίζετε πως κάτι πηγαίνει λάθος. Η επίσκεψή σας σε λογοθεραπευτή δε σημαίνει απαραίτητα ότι το παιδί έχει αναγκη από βοήθεια. Ο λογοθεραπευτής θα πρέπει να σας συμβουλεύσει σε πρώτη φάση και να σας δείξει τους τρόπους με τους οποίους θα διαχειριστείτε την κατάσταση.

Δείτε στα αγγλικά:

https://www.asha.org/public/speech/disorders/LateBlooming.htm

Η συνεργασία των παιδιών στις συνεδρίες, στα μαθήματα αλλά και στο σπίτι είναι ένα μεγάλο στοίχημα για τους θεραπευτές/εκπαιδευτικούς/γονείς.
Δημιουργείστε τις προΰποθέσεις εκείνες πάνω στις οποίες θα "χτίσετε" τη συμπεριφορά που θέλετε: κατασκευάστε εύκολα και γρήγορα πίνακες επιβράβευσης, βραβεία συνεργασίας, τίτλους ευθύνης με ελάχιστο κόστος που θα επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Παρακάτω θα δείτε μερικές ιδέες!

Οι πίνακες επιβράβευσης στη λογοθεραπεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν

σε πληθώρα περιπτώσεων, π.χ. στη θεραπεία αρθρωτικών-φωνολογικών διαταραχών.

Κάθε φορά που το παιδί εκφέρει σωστά το φώνημα-στόχο, ο θεραπευτής τσεκάρει ένα κουτάκι

ή βάζει μία σφραγίδα. Στο τέλος, όταν το παιδί ολοκληρώσει τον πίνακα, κερδίζει κάτι (ένα αυτοκόλλητο, μία σφραγίδα, ένα βραβείο, μία καραμέλα κ.ο.κ.)!